Bedrijven moeten voortaan verplicht melden welke energiebesparende maatregelen ze hebben genomen. De Wet Milieubeheer schrijft al jaren voor dat bedrijven besparingsmaatregelen moeten nemen die ze in vijf jaar terugverdienen. Maar de uitvoering van de wet liep tot nu toe gebrekkig. Daarom komt er nu een informatieplicht.
Dat staat in de Uitvoeringsagenda die oud-politicus Ed Nijpels dinsdag naar het kabinet heeft gestuurd. Nijpels is voorzitter van een commissie die toeziet op de uitvoering van het Energieakkoord, een in 2013 gesloten overeenkomst tussen bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties om te komen tot duurzamere energievoorziening.
De informatieplicht is de belangrijkste maatregel om de achterstand op de doelen uit het Energieakkoord in te lopen, naast afspraken om extra energie te besparen en de productie van duurzame energie te versnellen. De Uitvoeringsagenda moet alle doelen van het Energieakkoord weer binnen bereik brengen, hoopt Nijpels en dan met name het doel om 100 petajoule extra energie te besparen per 2020.
‘De informatieplicht, een omgekeerde bewijslast, is een fundamentele doorbraak in de uitvoering van de Wet Milieubeheer’, aldus Nijpels. ‘Dit is nodig omdat in voorgaande jaren de handhaving van de wet niet effectief was. Daardoor leverden eerdere afspraken over besparing te weinig op. Nu kunnen we echt meters maken.’
Wind op land
In oktober 2017 constateerde de Nationale Energie Verkenning (NEV) dat de teller voor energiebesparing in Nederland bij ongewijzigd beleid op 75 petajoule zou blijven steken. De aanpassing van de Wet Milieubeer moet dit gat grotendeels dichten.
Naast energiebesparing loopt Nederland tot nu ook vertraging op in de uitrol van windparken op land. In 2020 moet er in totaal 6000 megawatt aan vermogen staan opgesteld, maar uit de Energieverkenning in oktober bleek dat dat doel niet gehaald zal worden.
Druk opvoeren
‘Wind op land is een taai dossier. Er zijn plannen genoeg. We moeten nu zorgen dat ten minste 6000 megawatt op tijd afkomt. Het liefst in overleg en met daadkracht. Desnoods met ingrijpen van de minister’, aldus Nijpels.
Hij wil de druk opvoeren en vaker — elk kwartaal — worden geïnformeerd over de voorgang. Dat levert per project een actueel beeld van knelpunten op en welke partij actie moet ondernemen. Als overleg tot niets leidt, gaat Nijpels de minister dwingend adviseren in te grijpen. ‘Verhoging van de druk is nodig om te zorgen dat de afspraak die provincies en Rijk in 2013 maakten, gerealiseerd wordt’, aldus Nijpels.
Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat laat in een reactie weten blij te zijn dat dat de doelen van het Energieakkoord weer binnen bereik komen. ‘Dat hebben we ook wel nodig, want het Klimaatakkoord bouwt hier op voort. Alle inzet is nodig, want eenvoudig wordt het niet.’
Arbeidsmarkt is punt van zorg
De Uitvoeringsagenda zal naar verwachting het aantal banen dat bij de energietransitie betrokken is, doen toenemen. ‘De arbeidsmarkt is een punt van zorg’, aldus Nijpels. ‘We zitten nu in de paradoxale situatie dat er meer banen komen, maar dat we een tekort aan mensen hebben om die banen op te vullen. Dat dreigt voor de energietransitie een probleem te worden.’
Nijpels benadrukt ook dat de consequenties van de maatregelen om de energietransitie te versnellen de komende jaren steeds zichtbaarder en voelbaarder worden.
‘Op dit moment is nog niet goed te voorspellen hoe de totale kosten zich zullen ontwikkelen en waar de lusten en lasten in de samenleving zullen neerslaan. Een extra reden om betaalbaarheid en een evenredige lastenverdeling bij de komende onderhandelingen expliciet te behandelen’, aldus Nijpels. ‘Het is mijn overtuiging dat alleen dan een breed draagvlak voor een klimaatakkoord mogelijk is.’
Bron: FD, Bert van Dijk
